اسماء الحسنی 3: الصمد

«صمد» یعنی سَروَری که همه‌ی مخلوقات در همه‌ی نیازهایشان به او توجه می‌کنند و به او روی می‌آورند. به همین دلیل، الصمد از نامهای الله می‌باشد. به جز از الصمد، هیچ کس نمی‌تواند کوچک‌ترین حاجت ما را روا کند. اگر ما می‌بینیم که مثلاً ما از کسی پول می‌گیریم یا از درختان میوه می‌‏چشیم یا از آب رودخانه‏ها استفاده می‌‏کنیم، آن کس یا آن درخت یا رودخانه وسایلی هستند که او آفریده است تا ما نیازهای خود را برطرف کنیم، و گرنه این‌ها خودشان اصلاً نمی‌‏توانند کوچک‌ترین کاری انجام دهند. آب و غذا خودشان به خودی خود نمی‌‏توانند تشنگی و گرسنگی ما را رفع کنند، او آن‌ها را وسیله‌ی رفع تشنگی و گرسنگی قرار داده است و او است که باید برای به دست آوردن آب، غذا و هر چیز دیگر در دنیا و آخرت به او مراجعه کنیم.

او الصمد است. الصمد در صمدیت واحد و یکتا است؛ زیرا او در همه‌ی اسماء و صفاتش واحد و یکتا است و هیچ کس نمی‌‏تواند حتی کوچکترین نیاز ما را برطرف کند. اصلاً، اگر خدا نبود، هیچ کس چیزی نداشت تا برای رفع نیاز به ما دهد. به قول معروف، همه چیز جز توخالی اند. اما او توخالی نیست؛ او صمد است؛ او می‌‏تواند نیازهای ما را بر طرف کند و شایستگی آن را دارد که به او روی آوریم.

همه‌ی مخلوقات در همه‌ی نیازهایشان به الصمد توجه دارند و به او روی می‌آورند. فقط جاهلان و کافران از سرنادانی از این امر بی‌خبرند و گمان می‌‏کنند که از همین مادیات و همین چیزهای دنیوی نیازهایشان برطرف می‌‏شود.