گونه شناسی نوین حمل ها
۱. حمل اولی ذاتی:
تعریف: در این نوع حمل، موضوع و محمول از نظر مفهوم دقیقاً یکسان‌اند. حمل اولی صرفاً به حقیقت و تعریف منطقی نظر دارد و کاری به مصادیق خارجی ندارد.
◦ مثال: «المثلث شکل ذو ثلاث زوایا.» این حمل اولی است، زیرا مفهوم «مثلث» و «شکل دارای سه زاویه» دقیقاً یکی است.
تفاوت حمل اولی با حمل تحلیلی
حمل اولی به اتحاد تعریف و مفهوم موضوع و محمول اشاره دارد و به دنیای خارج کاری ندارد؛ اما در حمل تحلیلی (Analytic Judgment)، محمول چیزی است که از تحلیل موضوع به‌دست می‌آید؛ محمول در ذات و تعریف موضوع نهفته است. حمل تحلیلی معمولاً به ضرورت منطقی و تحلیلی اشاره دارد، یعنی محمول از مفهوم موضوع قابل استنتاج است.
◦ مثال: «همه اجسام دارای امتداد هستند.»
▪️ در اینجا، محمول (امتداد) بخشی از تعریف و ذات موضوع (جسم) است.
2. حمل شایع صناعی:
تعریف: در این نوع حمل، موضوع و محمول از نظر وجود خارجی متحد هستند، اما از لحاظ مفهوم می‌توانند متفاوت باشند. حمل شایع به مصادیق و موجودیت خارجی توجه دارد.
◦ مثال: «الإنسان کاتب.» در اینجا «انسان» و «کاتب» از نظر وجود خارجی یکی هستند (نویسنده همان انسان است)، اما از لحاظ مفهومی یکی نیستند.
۳. حمل شایع ذاتی
تعریف: حمل شایع ذاتی، حملی است که در آن محمول صرفاً به ذات موضوع تعلق می‌گیرد و موضوع به‌عنوان فرد بالذات آن ماهیت در نظر گرفته می‌شود، بدون لحاظ هیچ‌گونه ویژگی عرضی یا اضافی.
در حمل شایع ذاتی موضوع و محمول کاملاً بر ذات و ماهیت متمرکزند، بدون اینکه هیچ ویژگی یا خصوصیت اضافی (عرضی) در نظر گرفته شود و مصداقی که محمول بر آن حمل می‌شود، فرد بالذات تعریف‌شده از موضوع باشد، یعنی مصداقی که تنها و تنها به لحاظ همان ماهیت بررسی می‌شود و هیچ ویژگی دیگری در آن لحاظ نشده است.
◦ مثال مناسب: وقتی در یک اثبات هندسی، شکل خاصی را به‌عنوان مثلث رسم می‌کنیم، آن شکل تنها به‌عنوان مثالی از ماهیت مثلث در نظر گرفته می‌شود. هیچ خصوصیت اضافی مانند طول اضلاع یا اندازه زوایا (به جز کلیت سه‌ضلعی بودن) لحاظ نمی‌شود. این مثلث نماینده‌ی خالص و «فرد بالذات» مثلث است و حمل شایع ذاتی بین آن و مثلث برقرار است؛ آنگاه وقتی با اشاره به این مثلث گفته می‌شود: «این شکل یک مثلث است.» محمول (مثلث) به‌عنوان ذاتی و ماهیت موضوع (این شکل) حمل می‌شود و هیچ عرض خاصی لحاظ نمی‌گردد.
۴. حمل اولی صناعی
تعریف: حمل اولی صناعی، حملی است که در آن محمول با موضوع از لحاظ مفهومی اتحاد ندارد، اما محمول بر مفهوم موضوع حمل می‌شود و از ویژگی‌های مفهوم موضوع خبر می‌دهد. در واقع، موضوع از سنخ کلی عقلی است.
◦ مثال مناسب: "الإنسان کلی" محمول (کلی) بر مفهوم انسان حمل می‌شود، زیرا انسان در مقام مفهوم، یک کلی طبیعی است. "الحیوان جنس" محمول (جنس) بر مفهوم حیوان حمل می‌شود، زیرا حیوان در نظام منطقی یک جنس است.
