انسان، عقل و دین Human , intellect and Religion

فعالیت‌های ابوالحسن حسنی در حوزه‌های علوم فقهی و علوم حِکمی

انسان، عقل و دین Human , intellect and Religion

فعالیت‌های ابوالحسن حسنی در حوزه‌های علوم فقهی و علوم حِکمی

انسان، عقل و دین  Human , intellect and Religion

خداوند در دین اسلام چگونگی یک زندگی کامل و جامع خداپسندانه را برای همه‌ی افراد بشر، در هر شرایط زمانی، جغرافیایی، اجتماعی و فردی ترسیم کرده است و از بندگان خویش خواسته است تا آن گونه زندگی کنند؛ زیرا جز با آن به رستگاری نمی‌توانند برسند. اگر انسان آن گونه که خدا پسندیده، زندگی کند، حقّ تعالی نیز سفره‌ی نعمت‌های خویش را بر آنان می‌گسترد و به آنان آرامش عطا می‌کند که از بزرگترین نعمت‌ها است. با نگاهی به مفاد قرآن کریم و نیز روایات رسول خدا (صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ سَلَّمَ) و اهل بیت او (عَلَیْهِمُ‏ السَّلَامُ‏) می‌توان دریافت که در این نحوه زندگی همه‌ی ابعاد فیزیولوژیکی، روانی و اجتماعی مورد توجه بوده و همه‌ی قوای انسانی، مانند قوای معرفتی چون عقل، خیال و حس یا قوای انگیزشی گرایشی چون زیبادوستی، عواطف غریزی و شهوانی در جای خود به کار گرفته می‌شوند. در این نحوه زندگی برای باورها، عقاید، ملکات نفسانی، احساسات، حالات، دانستن‌ها، شناختن‌ها، فهمیدن‌ها، گرایش‌ها، روابط، موقعیت‌ها، نقش‌ها، جبهه‌بندی‌ها، اراده‌ها و حرکت‌های انسانی برنامه و قانون هست. به همین جهت است که می‌توان این دین را سازگار با فطرت انسانی دانست و ادعا کرد راه حل گره‌ها، پیچیدگی‌ها و دشواری‌های حیات انسانی در این دین یافت می‌شود.
انسان از فطرت الهی برخوردار است. او با عقل ارزشمندی برخوردار است که به او اجازه می‌دهد بین خیر و شر تشخیص دهد و راه حق را انتخاب کند. عقل هدیه‌ای از خداوند است و بقای انسانیت و رشد آن وابسته به استفاده‌ی بهینه از آن است. عقل انسان، به او امکان می‌دهد تا اعمال و افعال خود را با توجه به معیارهای دینی و اخلاقی انتخاب کند. اما در عین حال، وحی به او کمک می‌کند تا عقل خود را به حداکثر ظرفیت ممکن به کار ببرند و از توهمات و خطرات خطاها دوری کنند.

چند سالی بود که این وبلاگ راکد مانده بود. اخیرا به همت جناب حجت الاسلام طالعی یزدی که از طلاب پرتلاش‌اند، دوباره این وبلاگ فعال شده است و از ایشان تشکر وافر دارم.

ابوالحسن حسنی

تبلیغات
Blog.ir بلاگ، رسانه متخصصین و اهل قلم، استفاده آسان از امکانات وبلاگ نویسی حرفه‌ای، در محیطی نوین، امن و پایدار bayanbox.ir صندوق بیان - تجربه‌ای متفاوت در نشر و نگهداری فایل‌ها، ۳ گیگا بایت فضای پیشرفته رایگان Bayan.ir - بیان، پیشرو در فناوری‌های فضای مجازی ایران
آخرین نظرات
نویسندگان

پاسخ به مسئله‌ی شر از منظر نشانه‌شناسی (1)

سه شنبه, ۲۷ فروردين ۱۴۰۴، ۰۹:۱۸ ب.ظ

مقدمه

چارچوب نظری این تحلیل یک نشانه‌شناسی سه سطحی (ساختار/کارگزار/نگاه وجودی) است. در این چارچوب، مفاهیم «خالقیت» و «فاعلیت» از منظر نحوه‌ی بازنمایی معنا، نقش‌ها، و ساختارهای معنایی قابل تحلیل‌اند. نشانه‌شناسی، مفاهیم را نه در انزوا، بلکه در نسبت‌هایشان با سایر مفاهیم بررسی می‌کند. خالقیت و فاعلیت هر دو نقش‌هایی (actant roles) در یک ساختار معنایی دارند، اما تفاوت آن‌ها در سطح هستی‌شناسی، دامنه‌ی تأثیرگذاری، و جایگاه در زنجیره‌ی کنش معنایی مشخص می‌شود.

۱. خالقیت: سطح بنیان‌گذار معنا

خالقیت را می‌توان به‌عنوان نقش بنیان‌گذار یا مولد هستی تحلیل کرد؛ نقشی که نظام نشانه‌ای را می‌آفریند، یا به تعبیر دیگر، خالقیت شرط پیدایش نشانه و معنا است. خالق آغازگر امکان کنش است؛ یعنی او نقش صفر را دارد، از او همه چیز شروع می‌شود، اما خودش در سلسله‌ی معمول کنشگران حضور ندارد. از نظر دلالتی، خالقیت یک نقش مِتافاعلی (meta-actant) دارد که خود منشأ تولید معانی دیگر است، نه صرفاً انجام‌دهنده‌ی یک کنش. خداوند به‌عنوان خالق، نه‌فقط جهان را آفریده، بلکه نظام دلالی هستی، ارزش‌ها و ساختار معنا را نیز بنیاد نهاده است:

«هُوَ الَّذی خَلَقَ کُلَّ شَیءٍ فَهَدی» ← خلق، مقدمه‌ی معنا و جهت‌دهی (فاعلیت‌ها) است.

۲. فاعلیت: سطح کنش و دلالت

فاعلیت (agency) شامل نقش‌هایی می‌شود که در زنجیره‌ی معنا و کنش شرکت دارند. فاعل، نه‌آفریننده‌ی هستی، بلکه کاربر معنا و عامل تحول در معنا است. یعنی فاعل در بستر ساختار روایی، کنشی انجام می‌دهد یا تغییری ایجاد می‌کند و در قالب انسان، نهاد، اراده، یا حتی نشانه ظاهر می‌شود. به تعبیر سوم، فاعل کنش‌گری است که مسیر روایت را با تصمیم، کنش یا واکنش خود شکل می‌دهد یا تغییر می‌دهد و برخلاف عناصر ایستا، محرّک تحوّل، تعارض یا پیش‌رفت داستان است. فاعلیت در نسبت با کنش‌پذیرها معنا پیدا می‌کند، برخلاف خالق که آغازگر همه‌چیز، از جمله خود کنش‌پذیر، است: «خالق إذ لا مخلوق».

  • ابوالحسن حسنی

از دیدن نظرات شما خوشحال می‌شوم (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی